آزمایشگاه کالیبراسیون حجم

آزمایشگاه کالیبراسیون ظروف حجمی به مرکزی اشاره دارد که به کالیبراسیون (تنظیم و اعتبارسنجی) ظروف حجمی می‌پردازد. این آزمایشگاه‌ها به عنوان مراکزی تخصصی و مجهز به تجهیزات دقیق برای انجام فرآیند کالیبراسیون و اعتبارسنجی ظروف حجمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فعالیت‌ها به منظور تضمین دقت و صحت اندازه‌گیری حجم، معمولاً توسط استانداردهای بین‌المللی و ملی مشخصی انجام می‌شود. این استانداردها شامل روش‌ها، تجهیزات، و رویه‌های استاندارد برای انجام این کالیبراسیون‌ها می‌شوند.

شرایط محیطی آزمایشگاه کالیبراسیون حجم

شرایط محیطی آزمایشگاه کالیبراسیون حجم باید به گونه‌ای باشند که اندازه‌گیری دقیق حجم امکان‌پذیر باشد و عوامل خارجی تا حد امکان اثرگذاری کمی بر روی نتایج اندازه‌گیری داشته باشند. برخی از شرایط محیطی مهم در آزمایشگاه کالیبراسیون حجم عبارتند از:

دما: دما باید در محدوده‌ای مشخص و ثابت نگه داشته شود تا تغییرات دمایی تاثیر کمتری بر روی حجم مایعات داشته باشند.

رطوبت: رطوبت نیز باید در سطح مطلوب و متناسب با نوع آزمایشات حفظ شود تا جذب رطوبت توسط نمونه‌ها و تجهیزات از بین رفته و دقت اندازه‌گیری‌ها کاهش نیابد.

فشار: فشار هوا نیز باید در محدوده‌های استاندارد تنظیم شود تا اثرات آن بر حجم مایعات کمترین تغییر را داشته باشد.

نور: نور محیط آزمایشگاه نباید به طور مستقیم بر روی وسایل و تجهیزات انعکاس پیدا کند تا جلوه دقیق‌تری از مواد و محلول‌ها ارائه شود.

لرزش: لرزش و ارتعاشات باید به حداقل رسانده شوند تا تاثیر کمتری بر روی اندازه‌گیری حجم مایعات داشته باشند.

این شرایط محیطی می‌توانند با استفاده از تجهیزات اندازه‌گیری دقیق و کنترل محیط آزمایشگاه تضمین شوند.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-2

انواع تجهیزات کالیبره شده در آزمایشگاه حجم

به طور کلی، ظروف حجمی آزمایشگاهی به عنوان وسایلی که برای نگه‌داری و اندازه‌گیری مایعات استفاده می‌شوند، می‌توانند شامل انواع مختلفی باشند. برخی از انواع اصلی ظروف حجمی آزمایشگاهی عبارتند از:

 

سیلندرهای حجمی: این سیلندرها معمولاً از شیشه یا پلاستیک ساخته می‌شوند و برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات استفاده می‌شوند. آن‌ها معمولاً دارای شاخص‌های حجمی دقیقی هستند که به طور کالیبره شده است.

پیستون‌های حجمی: این وسایل شامل پیستون‌هایی هستند که مقدار دقیقی از مایعات را می‌توانند اندازه‌گیری کنند. آن‌ها معمولاً دارای سیستم کالیبراسیون و نشانگر حجمی هستند.

میکروپیپت‌ها: این وسایل به عنوان ابزار اصلی برای اندازه‌گیری حجم کوچک مایعات در آزمایشگاه استفاده می‌شوند. آن‌ها معمولاً دقت بالا و حجم دقیقی دارند.

ظروف حجمی: این وسایل برای اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات به کار می‌روند، به طوری که می‌توانند حجمی مشخص از مایع را اندازه‌گیری کنند.

لوله‌های مخروطی و غیره: انواع دیگری از ظروف حجمی شامل لوله‌های مخروطی، لوله‌های آزمایشی، و غیره می‌باشند که برای مخازن و نگهداری مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این انواع ظروف حجمی آزمایشگاهی بسته به نیازهای خاص آزمایشگاه و دقت مورد نیاز اندازه‌گیری می‌توانند متفاوت باشند.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-4

برخی از معتبرترین آزمایشگاه های کالیبراسیون حجم

به عنوان یک استاندارد عالی برای انجام کالیبراسیون حجم، آزمایشگاه‌هایی که دارای گواهینامه‌های بین‌المللی و استانداردهای بالا هستند، به عنوان برخی از معتبرترین مراکز می‌شناسند. برخی از این آزمایشگاه‌ها عبارتند از:

آزمایشگاه کالیبراسیون حجمی NIST (مؤسسه استانداردهای ملی و فناوری ایالات متحده): NIST به عنوان یکی از معتبرترین مراکز کالیبراسیون در سطح جهان شناخته می‌شود و انجام کالیبراسیون حجمی از جمله خدمات ارائه شده توسط این مؤسسه است.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجمی UKAS (خدمات اعتبارسنجی و استانداردی انگلستان): UKAS یکی از بزرگترین مراکز اعتبارسنجی در جهان است و دارای استانداردهای بین‌المللی بسیار بالاست.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجمی DKD (Deutscher Kalibrierdienst): این آزمایشگاه مرکز کالیبراسیون بسیار معتبری در آلمان است و خدمات کالیبراسیون حجمی با استفاده از استانداردهای بین‌المللی ارائه می‌دهد.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجمی A2LA (استانداردهای آزمون و اعتبارسنجی آمریکا): A2LA به عنوان یک مرجع اعتبارسنجی و استانداردسازی در زمینه‌های مختلف شناخته می‌شود و خدمات کالیبراسیون حجمی نیز از خدمات اصلی این آزمایشگاه است.

این آزمایشگاه‌ها به عنوان برخی از معتبرترین مراکز کالیبراسیون حجم شناخته می‌شوند، اما بسته به موقعیت مکانی و نیازهای خاص شما، ممکن است آزمایشگاه‌های دیگری نیز در منطقه خود داشته باشید که به عنوان گزینه‌های مناسب مطرح شوند.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-3

لیست استاندارد ها و دستور العمل های بین المللی مورد استناد در آزمایشگاههای حجم

 در زمینه کالیبراسیون حجم و اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات، برخی از استانداردها و دستورالعمل‌های بین‌المللی مهم که مورد استناد در آزمایشگاه‌های حجم استفاده می‌شوند، عبارتند از:

استاندارد ISO 8655: این استاندارد برای تعیین الزامات کالیبراسیون و استفاده از پیستون‌های حجمی استفاده می‌شود. آن توسط سازمان بین‌المللی استانداردها (ISO) تنظیم شده است.

استاندارد ISO 4787: این استاندارد برای تعیین الزامات کالیبراسیون و استفاده از سیلندرهای حجمی شیشه‌ای استفاده می‌شود.

استاندارد ASTM E542: این استاندارد برای روش‌های استاندارد اندازه‌گیری حجم مایعات با دقت بالا با استفاده از سیلندرها و پیستون‌های حجمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استاندارد EN ISO/IEC 17025: این استاندارد برای الزامات عمومی کالیبراسیون و آزمایشگاه‌های اعتبارسنجی تعیین شده است و الزاماتی را برای دقت، صحت و قابلیت تائید نتایج اندازه‌گیری تعیین می‌کند.

استاندارد ASTM E288: این استاندارد برای روش‌های استاندارد کالیبراسیون و استفاده از ظروف حجمی مختلف در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.

همچنین، استانداردها و دستورالعمل‌های ملی و منطقه‌ای دیگری نیز وجود دارند که در آزمایشگاه‌های حجم برای انجام کالیبراسیون و اندازه‌گیری دقیق حجم مایعات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-5

لیست استاندارد ها و دستور العمل های سازمان ملی استاندارد ایران مورد استناد در آزمایشگاههای حجم

در زمینه آزمایشگاه‌های حجم و کالیبراسیون حجم در ایران، سازمان ملی استاندارد ایران نیز استانداردها و دستورالعمل‌هایی را تعیین کرده است که مورد استناد در این حوزه قرار می‌گیرند. برخی از این استانداردها و دستورالعمل‌ها عبارتند از:

ISIRI 6071:2003 “وسایل اندازه‌گیری – سیلندرهای حجمی شیشه‌ای – مشخصات عمومی و روش‌های آزمون”

ISIRI 6072:2003“وسایل اندازه‌گیری – پیستون‌های حجمی – مشخصات عمومی و روش‌های آزمون”

ISIRI 2501:2009 “استانداردهای آزمایشگاهی – ظروف آزمایشگاهی – روش‌های آزمون و اندازه‌گیری”

ISIRI 6751:2002“وسایل اندازه‌گیری – میکروپیپت‌ها – مشخصات عمومی و روش‌های آزمون”

ISIRI 6075:2015“آزمایشگاه‌های کالیبراسیون – الزامات عمومی”

ISIRI 6076:2015“آزمایشگاه‌های کالیبراسیون – الزامات برای اعتبارسنجی و کالیبراسیون تجهیزات اندازه‌گیری”

این استانداردها و دستورالعمل‌ها توسط سازمان ملی استاندارد ایران (ISIRI) تعیین شده‌اند و به منظور استانداردسازی و تضمین کیفیت در آزمایشگاه‌های حجم و کالیبراسیون حجم در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-6

ایمنی در آزمایشگاه کالیبراسیون حجم

ایمنی در آزمایشگاه کالیبراسیون حجم بسیار حیاتی است، زیرا در اینجا با مواد شیمیایی و تجهیزات حساس کار می‌شود. برای ایمنی کارکنان و حفظ محیط کار، برخی از اقدامات زیر می‌توانند انجام شود:

آموزش: تمام کارکنان باید آموزش‌های ایمنی مرتبط با مواد شیمیایی، تجهیزات و روش‌های کار در آزمایشگاه را دریافت کنند و آگاهی کافی در این زمینه داشته باشند.

استفاده از تجهیزات حفاظتی: استفاده از لباسهای حفاظتی، دستکش‌ها، عینک‌های ایمنی، ماسک‌ها و سایر تجهیزات حفاظتی برای جلوگیری از تماس مستقیم با مواد خطرناک الزامی است.

تهویه مناسب: اطمینان از وجود سیستم‌های تهویه هوا مناسب برای حفظ کیفیت هوا و از بین بردن بخارات و گازهای خطرناک در آزمایشگاه.

برچسب‌زنی و ذخیره‌سازی: برچسب‌زنی و دسته‌بندی صحیح مواد شیمیایی، نگهداری از آنها در جایی که از دسترس کودکان و حیوانات خارج شده و جلوگیری از اتصال به مواد غذایی.

اطلاعات اضافی: اطمینان از وجود دسترسی به اطلاعات ایمنی مرتبط با مواد شیمیایی مورد استفاده و دستورالعمل‌های اضافی در مورد رفتار در صورت وقوع حوادث و انفجارات ممکن است لازم باشد.

نظم و ترتیب: حفظ نظم و ترتیب در آزمایشگاه به منظور جلوگیری از برخورد با تجهیزات، آزمایشگاه را برای کارکنان ایمن‌تر می‌کند.

همچنین، بررسی دوره‌ای و تعمییرات منظم تجهیزات و دستگاه‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا همیشه از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.

آزمایشگاه کالیبراسیون حجم سنجی-8

مقالات در مورد تجهیزات مرتبط با کمیت ابعاد

متر نواری-1

متر نواری

متر نواری متر نواری ابزاری است که برای اندازه‌گیری طول و فاصله‌ها استفاده می‌شود. این ابزار معمولاً از یک نوار

توضیحات بیشتر »